انتقال چک، پشت نویسی چک، قانون چک، خسارت تأخیر در وصول چک

🔶 نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه


🔸تاریخ : 1401/12/08

🔸شماره: 7/1401/1222


❓ سؤال:
وفق تبصره یک ماده 21 مکرر قانون اصلاح صدور چک (اصلاحی 29/1/1400) ثبت انتقال چک در سامانه صیاد جایگزین پشت نویسی چک است. چنانچه دارنده چک پیش از صدور گواهی عدم پرداخت یا پس از اخذ این گواهی و با ظهرنویسی چک یا قید انتقال آن در گواهی عدم پرداخت، چک را به شخص ثالث انتقال دهد، با توجه به اینکه ظاهراً انتقال چک حتی پس از اخذ گواهی عدم پرداخت در سامانه صیاد امکانپذیر است، ماهیت این انتقال چیست؟ در فرض پذیرش دعواي دارنده فعلی، خسارت تأخیر تأدیه از چه زمانی محاسبه میشود؟ آیا خواهان استحقاق خسارت تأخیر تأدیه از تاریخ سررسید چک به جهت انتقال حقوق دارنده سابق به وي را دارد؟

💡پاسخ:
اولاً، در فرض نخست که دارنده چک بدون ثبت در سامانه صیاد، چک را از طریق ظهرنویسی به دیگري انتقال داده است، با عنایت به تبصره یک ماده 21 مکرر قانون اصلاح قانون صدور چک )اصلاحی 29/1/1400(، این انتقال از شمول مقررات قانون یادشده و قانون تجارت مصوب 1311 خارج است و دارنده، دارنده موضوع قوانین یادشده محسوب نمیشود و روابط طرفین تابع عمومات قانون مدنی است و دارنده فعلی میتواند وجه آن را وفق مقررات قانون مدنی مطالبه کند. ثانیاً، در فرض دوم که دارنده چک پس از اخذ گواهی عدم پرداخت، چک را از طریق ظهرنویسی یا در برگ جداگانه به دیگري انتقال داده است، این انتقال از شمول مقررات قانون تجارت مصوب 1311 خارج است و این دارنده، دارنده موضوع قانون چک مصوب 1355 با اصلاحات و الحاقات بعدي محسوب نمیشود. ثالثاً، بنا به مراتب یادشده، هر دو فرض سؤال از شمول تبصره الحاقی به ذیل ماده 2 قانون صدور چک (الحاقی 1376)و قانون استفساریه این تبصره مصوب 1377 مجمع تشخیص مصلحت نظام و رأي وحدت رویه شماره 812 مورخ 1/4/1400 هیأت عمومی دیوان عالی کشور که خسارت تأخیر تأدیه چک را از تاریخ سررسید به رسمیت شناخته است، خارج است و محاسبه این خسارت بر اساس عمومات حاکم؛ از جمله ماده 522 قانون آیین دادرسی دادگاههاي عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 صورت میگیرد.
🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀