رد مال در کلاهبرداری

✓ خلاصه :
مال موضوع کلاهبرداری در ید هرکس که باشد باید به شاکی مسترد شود و هریک از شرکای جرم کلاهبرداری به نسبت سهم مسئول رد مال است و در صورت معلوم نبودن میزان تحصیل مال، به صورت مساوی مسئول رد مال در حق شاکی هستند.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه

تاریخ نظریه: 1401/01/23
شماره نظریه: 7/1400/1218

✓ سؤال  :
با توجه به صدور آرائی از محاکم مبنی بر تضامنی بودن رد مال در خصوص اتهامات شرکت در کلاهبرداری و با توجه به رأی وحدت رویه شماره 799 مورخ 1399/07/15 که مقرر می دارد: «در موارد شرکت در سرقت مسئولیت هر یک از سارقین به میزان مالی است که برده است. موضوع مواد 214 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و ماده 667 قانون تعزیرات و در صورت عدم تشخیص میزان مال برده شده با توجه به اصل تساوی مسئولیت به صورت تساوی می باشد» مستنداً به مواد 526 و 453 و 533 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 و با توجه به اینکه از حیث رد مال بین جرم کلاهبرداری و سرقت خصوصیتی وجود ندارد و ملاک هر دو یکی می باشد آیا اخذ وحدت ملاک از رأی وحدت رویه مزبور برای جرم مشارکت در کلاهبرداری وجود دارد یا خیر؟

✓   جواب  :

حکم به رد مال در جرایمی نظیر سرقت و کلاهبرداری واجد ماهیت مدنی است و مجازات محسوب نمی‌شود و مطابق قواعد و اصول مسؤولیت مدنی، عامل ایراد خسارت، به میزان زیان وارد شده از سوی وی مسؤولیت مدنی دارد و مسؤولیت تضامنی نیز خلاف اصل است. بر این اساس و با استفاده از رأی وحدت رویه شماره 799 مورخ 1399/07/15 در جرم مشارکت در کلاهبرداری، هر یک از شرکای جرم، به میزان مالی که تحصیل کرده است مسؤولیت مدنی دارد و اگر میزان مال تحصیل شده توسط هر یک از شرکای جرم معلوم نباشد با توجه به اصل تساوی مسؤولیت که از جمله در مواد 453، 526 و 533 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مورد پذیرش قرار گرفته است، مسؤولیت هر یک از شرکای جرم کلاهبرداری به طور مساوی است؛ قابل ذکر است در صورتی‌که عین مال موجود باشد و دادگاه حکم به رد مال موضوع کلاهبرداری صادر کرده باشد مال موضوع بزه در ید هر کسی که باشد به شاکی خصوصی (محکوم‌له) مسترد می‌شود.

💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫💫

وکیل پایه یک دادگستری  و مشاور حقوقی- یحیی رحمتی
وکیل دعاوی حقوقی:
وکیل ثبتی یحیی رحمتی 
وکیل ملکی یحیی رحمتی 
وکیل وصول مطالبات قراردادی یحیی رحمتی 
وکیل وصول سفته یحیی رحمتی 
وکیل وصول چک یحیی رحمتی 
وکیل ارث یحیی رحمتی 
وکیل وصیت یحیی رحمتی 
وکیل تحریر و تقسیم ماترک یحیی رحمتی 
وکیل انحصار وراثت یحیی رحمتی 
وکیل خرید و فروش ملک یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی اجاره املاک یحیی رحمتی 
وکیل  پیش فروش آپارتمان یحیی رحمتی 
وکیل الزام به تنظیم سند رسمی یحیی رحمتی 
وکیل فروش ملک مشاعی یحیی رحمتی 
وکیل الزام به اخذ پایان کار یحیی رحمتی 
وکیل خلع ید یحیی رحمتی 
وکیل تخلیه ملک مسکونی و تجاری و اداری یحیی رحمتی 
وکیل  وقف یحیی رحمتی 
وکیل رفع تصرف عدوانی یحیی رحمتی 
وکیل تغییر کاربری یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی کیفری  شامل:
وکیل قتل یحیی رحمتی 
وکیل جعل یحیی رحمتی 
وکیل ضرب و جرح یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی علیه کلاهبرداری یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی علیه انتقال مال غیر یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی علیه روابط نامشروع یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی سرقت یحیی رحمتی 
وکیل جرائم رایانه‌ای و سایبری یحیی رحمتی 
وکیل مطالبات چک یحیی رحمتی 
وکیل رفع مزاحمت یحیی رحمتی 
وکیل رفع تصرف عدوانی یحیی رحمتی 
وکیل تغییر کاربری یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی دیوان عدالت اداری  شامل:
وکیل اختلافات کار و کارگر یحیی رحمتی 
وکیل کمیسیون های شهرداری  از جمله ماده ۱۰۰ یحیی رحمتی 
وکیل ادرای وکیل دعاوی داره کار و تأمین اجتماعی یحیی رحمتی 
وکیل بیمه یحیی رحمتی 
وکیل مالیات و جرائم مالیاتی یحیی رحمتی 
وکیل ایثارگران و جانبازان یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی خانواده شامل :
وکیل طلاق توافقی یحیی رحمتی 
وکیل طلاق به درخواست مرد(زوج) یحیی رحمتی 
وکیل طلاق به درخواست زن(زوجه) یحیی رحمتی 
وکیل مطالبه نفقه زوجه یحیی رحمتی 
وکیل مطالبه نفقه زوجه فرزند یحیی رحمتی 
وکیل مطالبه مهریه یحیی رحمتی 
وکیل مطالبه اجرت المثل یحیی رحمتی 
وکیل مطالبه اخذ حضانت فرزند یحیی رحمتی 
وکیل دعاوی علیه روابط نامشروع یحیی رحمتی 
وکیل تقسیط مهریه یحیی رحمتی 
وکیل استرداد جهیزیه

وکیل ایران یحیی رحمتی        وکیل تهران یحیی رحمتی               وکیل پونک یحیی رحمتی       وکیل خوب یحیی رحمتی                  بهترین وکیل یحیی رحمتی      وکیل خوب تهران یحیی رحمتی 
وکیل خوب پونک یحیی رحمتی    بهترین وکیل پونک یحیی رحمتی 
بهترین وکیل تهران یحیی رحمتی 
مشاور حقوقی پونک ، مشاور حقوقی غرب تهران ، دفتر وکالت ، دفتر وکالت در پونک ، دفتر وکالت پونک ، دفتر وکالت غرب تهران ، دفتر وکالت در غرب تهران ، دفتر مشاوره حقوقی ، دفتر مشاوره حقوقی در پونک، دفتر مشاوره حقوقی در غرب تهران، دفتر مشاوره حقوقی پونک، دفتر مشاوره حقوقی غرب تهران ، استخدام وکیل ، استخدام مشاور حقوقی ، استخدام وکیل غرب تهران ، استخدام مشاور حقوقی غرب تهران ، استخدام وکیل پونک ، استخدام وکیل در پونک 
جزو وکلای برتر تهران ، وکلای برتر پونک 
متخصص در امور قراردادها در پونک ، متخصص امور قراردادها در غرب تهران 
مشاور حقوقی ،متخصص امور حقوقی  در زمینه های  تنظیم قرارداد ، مشاور قراردادها ، تفسیر و اجرای قراردادها
داوری در قراردادها
متخصص در امور قراردادها
مشاوره آنلاین ،   مشاوره حضوری ، مشاوره تلفنی      ۰۹۱۲۴۷۵۵۰۳۸_۰۲۱۴۶۱۳۸۲۹۷
تهران، اتوبان همت غرب ، ابتدای سردار جنگل ، بعد از خیابان حیدری مقدم ، پلاک ۲۳(مجتمع پویا) طبقه دوم واحد ۱۹